Włodzimierz Bielajew

Muzyk, pianista, skrzypek

Pedagog, popularyzator muzyki

Jubileusz pracy artystycznej i pedagogicznej niewidomego muzyka profesora Włodzimierza Bielajewa

Znany ze swych pięknych występów niewidomy skrzypek i pianista profesor Włodzimierz Bielajew obchodził w dniu 10 czerwca 1952 roku jubileusz pięćdziesięciolecia swej pracy artystycznej i pedagogicznej.

Profesor Bielajew urodził się 15 czerwca 1888 roku w Petersburgu. Od wczesnego dzieciństwa zdradza duże zdolności muzyczne. Jako dziesięcioletni chłopiec Bielajew daje publiczne koncerty, cieszące się ogromnym uznaniem publiczności. Ciężkie zapalenie opon mózgowych, które Bielajew przeszedł w dzieciństwie, powoduje częściową utratę wzroku. Po przeprowadzonej w Wiedniu kuracji następuje znaczna poprawa, ale dalsze polepszenie wzroku uwarunkowane jest porzuceniem na dłuższy czas działalności artystycznej.

Jednak przywiązanie do muzyki było silniejsze. W następnym roku wyjeżdża Bielajew do Moskwy na studia muzyczne. Będąc wnukiem powstańca 1831 roku drogę do Konserwatorium Muzycznego ma zamkniętą, wstępuje więc do równorzędnej szkoły muzyczno- dramatycznej Moskiewskiego Towarzystwa Filharmonicznego. Jednocześnie koncertuje w wielu miastach Rosji, często występuje jako solista w koncertach symfonicznych, przyjaźni się z Sergiuszem Rachmaninowem, Reinholdem Glierem i innymi muzykami.

Po ukończeniu studiów wyjeżdża na tournee po Europie, gdzie odnosi duże sukcesy. Po obaleniu caratu i zakończeniu pierwszej wojny światowej wraca Bielajew do ojczyzny. Tu początkowo napotyka duże trudności ze strony władzy kapitalistycznej Polski, negatywnie ustosunkowanej do przybywających z ZSRR, wkrótce jednak podjął pracę, jako nauczyciel muzyki, w szkole dla niewidomych dzieci w Laskach i na tym stanowisku pracuje przez kilkanaście lat. Jednocześnie koncertuje w wielu miastach Polski. Po wyzwoleniu również pracuje jako pedagog, oddając się czynnie pracy społecznej, koncertuje w Polskim Radio, bierze udział w wielu imprezach i koncertach .

Oddział warszawski Polskiego Związku Niewidomych w dniu 10 czerwca 1952 roku zorganizował koncert, w którym udział wzięli: jubilat– profesor Bielajew, Ryszard Gruszczyński, pianistka Barbara Hesse-Bukowska, będąca laureatką Konkursu Chopinowskiego, oraz profesor Jerzy Sokorski. Program koncertu obejmował utwory Czajkowskiego, Wieniawskiego, Chopina oraz utwory własne Włodzimierza Bielajewa.

Niemilknące oklaski publiczności, niezwykle serdeczna owacja zgotowana jubilatowi, kwiaty i upominki świadczyły o wielkim uznaniu, jakim cieszy się praca niewidomego artysty zarówno wśród niewidomych, jak i widzących.

Pochodnia, czerwiec 1952

Profesor Bielajew nie żyje

Henryk Sobek

Profesor Bielajew wraz z żoną wyjechali w bieżącym roku na wakacje do Lasek koło Warszawy – do Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Dzieci Niewidomych. Pragnęli odpocząć tam, gdzie spędzili wiele lat (w Ośrodku profesor Bielajew uczy muzyki i śpiewu w okresie 1929–1946). Pragnęli ciszy i uważali, że tam ją znajdą, bo często wspominali piękno i spokój parku i lasu otaczającego Ośrodek. Bliska im była każda ścieżka, drzewa i zapach żywicy, drogie im były wspomnienia pracy pedagogicznej. Te wakacje miały dodać sił i wzmocnić zdrowie. Los jednak zrządził inaczej. W Laskach zmarł nasz ceniony Kolega Włodzimierz Bielajew i tam spoczęły Jego zwłoki.

Włodzimierz Bielajew urodził się w 1888 roku w Petersburgu (obecnym Leningradzie). Jako trzyletni chłopiec stracił wzrok, operacja przeprowadzona w 1919 roku nie odwróciła tego stanu. Jako niewidomy skończył szkołę podstawową i średnią w Irkucku, a następnie przeniósł się do Moskwy, gdzie uzyskał tytuł nauczyciela muzyki i został wyróżniony złotym medalem.

Nasz kolega był wybitnym wirtuozem i wielkiej klasy pianistą. Po ukończeniu studiów powrócił do Irkucka i założył prywatną szkołę muzyczną dla niewidomych i widzących. W roku 1929 przyjechał do Polski z żoną Polką i objął posadę nauczyciela muzyki i śpiewu w Ośrodku dla Niewidomych w Laskach koło Warszawy. Bardzo szybko zyskał sobie szacunek i miłość młodzieży. Był cierpliwy i wytrwały, praca pedagogiczna dawała mu zadowolenie i uznanie środowiska.

Znał biegle w mowie i piśmie brajlowskim pięć języków – rosyjski, łacinę, włoski, niemiecki, francuski. Był organizatorem niezliczonej ilości koncertów społecznych zespołów niewidomych oraz ruchu młodzieżowego wszędzie, gdzie pracował: w Jarogniewicach, Wrocławiu, Owińskach, Głuchowie. Nie żal mu było opuszczać poprzednich miejsc pracy i przenosić się tam, gdzie zaistniała potrzeba umuzykalniania niewidomych.

W roku 1966 obchodzili małżonkowie Bielajewowie złoty jubileusz swego pożycia, wyjątkowo zgodnego i szczęśliwego. Jeszcze dwa lata temu widzieliśmy Go wśród nas na zebraniach i imprezach, na których zawsze siadał do pianina.

Prof. Włodzimierz Bielajew był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Złotą Odznaką PZN.

Pochodnia, wrzesień – październik 1974